Hướng dẫn chi tiết phục hồi Chảo gang cũ.

Nếu bạn là người yêu thích những chiếc chảo gang và vì một lý do nào đó bạn có trong tay một chiếc chảo gang cũ bị rỉ sét, hãy đừng vứt nó đi vì có thể nó sẽ trở thành món đồ có giá trị trong căn bếp của bạn.

Chảo gang cũ rỉ sét.

Kiểm tra tình trạng của chảo gang cũ.

Kiểm tra độ cong vênh.

Một chiếc chảo gang bị cong vênh có thể sẽ không gây ra vấn đề gì nếu bạn nấu ăn trên bếp có kiềng (bếp gas chẳng hạn) nhưng nó sẽ thực sự có vấn đề khi bạn sử dụng trên cá loại bếp có mặt phẳng bằng kính hay gốm. Ngoài việc bị giảm hiệu suất truyền nhiệt từ mặt bếp (nếu bạn dùng với bếp điện) nó còn có thể làm trầy xước bề mặt kính bóng loáng của bạn. Để kiểm tra một chiếc chảo gang cũ có bị vênh hay không, bạn hãy đặt chảo lên một bề mặt phẳng (tốt nhất là mặt bàn đá hoặc kính) sau đó ấn nhẹ vào mép chảo ở một vài vị trí, nếu thấy nó không bị bập bênh hoặc phái ra những tiếng va chạm với bề mặt phẳng thì có thể chắc yên tâm rằng nó không bị vênh. Một cách kiểm tra khác nữa là đẩy nhẹ vào cán cho nó xoay tròn, nếu thấy chảo dễ dàng quay tròn và phát ra tiếng va đập với mặt phẳng trong quá trình xoay thì chắc chắn nó đã bị vênh.

Video dưới đây hướng dẫn khắc phục chảo gang không phẳng đáy:

Một cách khắc phục chảo gang không phẳng đáy ở mức độ nhẹ.

Kiểm tra các vết rỗ.

Rỗ và các lỗi khác trên dụng cụ nấu ăn bằng gang là một khuyết điểm khác mà bạn cần kiểm tra vì rất nhiều chảo gang cũ sẽ bị rỗ vì rỉ sét lâu ngày. Một số vết rỗ nhỏ có thể khắc phục và không ảnh hưởng nhiều đến khả năng nấu ăn, tuy nhiên bạn hãy tránh những chiếc chảo có nhiều vết rỗ hoặc vết rỗ quá xâu trên bề mặt nấu nướng vì nó có thể khiến cho việc tôi dầu để tạo lớp bảo vệ tự nhiên trở nên khó khăn và mất nhiều thời gian hơn.

Các vết rỗ trên chảo gang vẫn còn sau khi tôi dầu.

Màu đỏ mà bạn nhìn thấy trên chiếc chảo ở bên dưới không chỉ là gỉ, đó là do nó đã bị nướng ở nhiệt độ quá cao và rất khó để tạo ra lớp bảo vệ tốt lên bề mặt sau quá trình tôi dầu.

Chảo gang bị cháy vì nung ở nhiệt độ cao.

Kiểm tra để phát hiện vết nứt.

Một chiếc chảo gang cũ rỉ sét và bám bẩn mà bạn vẫn có thể nhìn thấy được vết nứt thì dĩ nhiên là một thứ “đồ bỏ” vì bạn sẽ không có cách nào để khắc phục được nó cả. Với những vết nứt nhỏ hơn, bạn sẽ rất khó để phát hiện ra nó nếu không muốn nói là không thể trừ khi chảo đã được loại bỏ hết rỉ và lớp “cacbon hóa” trên bề mặt. Ngay cả trên bề mặt gang trần thì một vết nứt quá nhỏ cũng thường bị coi là vết xước, nó sẽ giảm giá trị của chiếc chảo nhưng vẫn có thể có khả năng phục hồi nhờ việc tôi dầu nhiều lần, Lớp cacbon hóa từ dầu ăn bị đốt cháy sẽ lấp đầy vết nứt và chiếc chảo vẫn có khả năng nấu nướng ở một mức độ nào đó.

Một chiếc chảo gang bị nứt.

Để kiểm tra, bạn hãy giữ chảo gang ở một góc nghiêng so với nguồn sáng, kiểm tra xem có vết xước nào trên bề mặt chảo hay không sau đó lật chảo lại để xem có vết xước ở phía đối diện hay không? Nếu thấy ở cả hai mặt thì tức là chiếc chảo đó đã bị nứt hoàn toàn.

Những người dùng chảo gang lâu năm còn truyền nhau một cách thử khác được cho là khá hiệu quả. Bạn hãy cầm cán và nhấc chiếc chảo gang lên (cầm nhẹ tay và thả lỏng như đang treo nó), dùng đốt ngón tay hoặc thìa gỗ gõ nhẹ lên chảo. Chiếc chảo gang đúc đặc và không bị nứt sẽ có âm thanh chắc và ngân như tiếng chuông, nếu có âm rè và ngắt quãng thì có nghĩa là chiếc chảo này đã bị nứt. Cách thử này thường mang tính chủ quan và có thể không phải là một sự đảm bảo chắc chắn vì âm thanh tạo ra có thể đánh lừa bạn bởi lớp cacbon hóa, chảo dày và nặng cũng có thể có âm thanh rè hơn so với chảo mỏng và nhẹ. Tuy nhiên, có vẻ như đây vẫn là một cách khá hiệu quả vì những người dùng chảo gang lâu năm vẫn sử dụng cách này để phát hiện những chiếc chảo bị nứt.

Bạn hãy xem video về cách kiểm tra chảo gang bị nứt dưới đây nhé.

Một cách kiểm tra dụng cụ nấu ăn bằng gang bị nứt.

Cách phục hồi chảo gang cũ.

Sau khi đã chọn được chiếc chảo gang mà bạn muốn phục hồi thì việc tiếp theo là loại bỏ những thứ đang bám trên bề mặt của chảo gang. Chúng sẽ bao gồm lớp các bon hóa cũ, gỉ sét và bụi bẩn.

Một số hướng dẫn sẽ khuyên bạn làm sạch bằng cách điện phân hay phun cát nhưng thực sự thì bạn không nên dùng những cách này vì nó đòi hỏi thiết bị chuyên dụng cũng như kỹ năng vì nếu không, việc này có thể làm hỏng chiếc chảo của bạn.

Cách dưới đây sẽ dễ dàng hơn vì những thứ cần đến thể có sẵn trong nhà bạn hoặc rất dễ dàng mua và không đòi hỏi bị chuyên dụng cũng như kỹ năng, bạn chỉ cần lưu ý một chút trong quá trình thực hiện là được.

Loại bỏ lớp Cacbon hóa cũ bằng xút.

Như đã nói trong bài viết “Tôi dầu cho chảo gang là gì? Hướng dẫn tôi dầu cho chảo gang”, bản chất của việc “Tôi dầu” là phủ lên bề mặt của dụng cụ nấu bằng gang một lớp nhựa sinh học được tạo thành từ chất béo hoặc dầu được nung nóng để tạo ra lớp phủ cứng, chống ăn mòn và chống dính. Về cơ bản, nó là một lớp phủ giống như nhựa, hình thành khi dầu được nung nóng cùng với sự có mặt của sắt và oxy. Do vậy, dung dịch kiềm (natri hydroxit) là thứ có thể phân hủy nó.

Dung dịch kiềm hay thường gọi là xút ăn da, nó có thể làm bục vải và giấy, gây bỏng da và có mùi khó chịu nên bạn cần lưu ý giữ an toàn khi thực hiện.

1. Sử dụng lọ xịt vệ sinh lò nướng.

Ví dụ như sản phẩm vệ sinh lò nướng Easy-Off.

Chai xịt về sinh là nướng Easy - Off.

Để thực hiện, bạn hãy xịt bọt lên toàn bộ bề mặt của chảo gang cả trong lẫn ngoài, sau đó gói kín trong các túi nilon dày và để yên trong 24 giờ. Sau đó, dung bàn chải cúng hoặc len thép để loại bỏ lớp cặn đen, nhược điểm của Easy-Off là tính kiềm không cao nên thường sẽ mất một vài lần lặp lại và cọ rửa cho đến khi lớp cacbon hóa được loại bỏ hoàn toàn, khi đó bạn sẽ thấy lớp gang trần có màu xám.

2. Sử dụng dung dịch thông tắc bồn rửa.

Nếu bạn muốn có kết quả nhanh hơn hoặc có vài chiếc chảo cần tẩy rửa thì cách này là lựa chọn hiệu quả hơn.

Dung dịch kiềm.

Bạn có thể mua nó ở bất cứ đâu, chẳng hạn như chai nước thông tắc bồn rửa mà bạn thấy ở trên (chỉ cần đảm bảo sản phẩm bạn mua là dung dịch kiềm). Pha 0.5 lít dung dịch kiềm vào khoảng 18 ít nước (lưu ý phải đổ dịch kiềm vào nước để tránh phản ứng mạnh) trong một chiếc xô nhựa (có thể thùng sơn cũ). Ngâm ngập hoàn toàn chảo gang của bạn vào trong đó trong 24 giờ sau đó mang ra đánh cọ. Nếu bạn thấy chưa đủ mềm để làm sạch thì tiếp tục ngâm cho đến khi có thể làm sạch hoàn toàn. Kiềm không làm hại cho kim loại nên bạn có thể ngâm lâu mà không lo nó làm hỏng gang. Tuy nhiên, hãy để chiếc xô nhựa ở chỗ an toàn và đậy kín để tránh gây hại cho trẻ em và thú nuôi trong nhà và luôn mang đồ bảo hộ như gang tay cao su, kính, khẩu trang ... trong quá trình cọ rửa.

Mang bảo hộ đầy đủ trong quá trình thực hiện.

Làm sạch gỉ và chung hòa kiềm.

Khi bạn đã loại bỏ hết lớp cặn cacbon cũ, một lớp rỉ sét sẽ xuất hiện rất nhanh ngay sau khi làm sạch, việc loại bỏ gỉ và chung hòa kiềm còn sót lại trên chảo gang khá đơn giản, bạn chỉ cần dùng giấm trắng (axit axetic) loại rẻ tiền để thực hiện việc này.

Hãy ngâm chảo gang của bạn vào giấm trắng trong khoảng 6 đến 12 giờ và nhớ đừng ngâm lâu hơn 24 giờ vì axit có thể làm hỏng chảo gang của bạn. Cọ rửa cho sạch hoàn toàn và tráng kỹ với nước sạch.

Chảo gang sau khi làm sạch.

Vậy là bạn đã có một chiếc chảo gang trần sạch sẽ như vừa được lấy ra khỏi khuôn đúc. Việc tiếp theo là tiến hành tôi dầu để biến nó thành một dụng cụ nấu ăn có giá trị trong căn bếp của bạn. Để tôi cầu cho chảo gang, hãy xem hướng dẫn ở bài viết này bạn nhé.

Thoa một lớp dầu ăn mỏng để ngăn rỉ.

Nếu bạn chưa có thời gian để thực hiện việc tôi dầu ngay thì hãy làm khô hoàn toàn và phủ lên trên một lớp dầu thực vật để tạm thời ngăn chặn gỉ vì như đã nói, gang sẽ bị gỉ ngay lập tức khi tiếp xúc với hơi nước trong không khí.

Nguồn: seriouseats